بازار نفت همچنان در سردرگمی به سر می‌برد، از سویی به دلیل کاهش قیمت نفت سرمایه‌گذاری در میادین نفتی به‌خصوص میدان‌های نفتی شیل آمریکا به شدت کاهش یافته که می‌تواند موجب کاهش عرضه نفت در آینده شود و از سوی دیگر وضعیت اقتصادی جهانی (کاهش رشد تقاضا) تداوم مازاد عرضه نفت را به دنبال دارد؛ این دو عامل هر کدام برآوردهای متفاوتی از قیمت نفت در آینده را به دنبال دارند. این شرایطی است که به خوبی در تازه‌ترین گزارش ماهانه اداره اطلاعات انرژی آمریکا نمود یافته است. در این گزارش علاوه بر اینکه بازار نفت در ماه ژانویه بررسی شده، وضعیت عرضه و تقاضا و همچنین قیمت نفت در ماه‌های باقی مانده سال میلادی جاری نیز برآورد شده است. EIA علاوه بر اینکه کاهش عرضه نفت به‌خصوص از سوی تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا را پیش‌بینی کرده، برآورد کرده که نرخ رشد تقاضا در سال جاری منفی است. نکته قابل توجه دیگر گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا این است که این سازمان برخلاف روند چند ماهه گذشته که مدام پیش‌بینی قیمتی خود را کاهش می‌داد، در این گزارش پیش‌بینی خود از قیمت نفت را در سال 2015 و 2016 تغییر نداده است.

اما به‌نظر می‌رسد معامله‌گران بازار برخلاف گذشته بیشتر نگران کاهش سرمایه‌گذاری‌ها و افت عرضه نفت در آینده هستند و شاید چشم‌انداز کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در این میادین نفتی است که موجب می‌شود با وجود اخباری که کاهش قیمت نفت را به دنبال دارد، بازگشت قیمت نفت به بالای 50 دلار رقم بخورد. به‌طور مثال طی چند روز گذشته انتشار آمار هفتگی سطح ذخیره‌سازی آمریکا که افزایشی بود موجب کاهش قیمت‌ نفت خام آمریکا به محدوده 48 دلار شد، اما همین نگرانی از کاهش عرضه نفت در آینده موجب بازگشت قیمت‌ها به بالای 50 دلار شده است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش خود از ماه ژانویه نکات جالبی را درخصوص بازار نفت عنوان کرده که در زیر به آنها اشاره شده است.
براساس این گزارش، شرایط بنیادی بازار نفت تغییر عمده‌ای نداشته و مازاد عرضه همچنان موجب افزایش موجودی نفت جهان شده است. برآورد می‌شود سطح ذخیره‌سازی این کالا در نیمه اول سال 2015 روزانه حدود 900 هزار بشکه افزایش یابد، اما در نیمه دوم سال با توجه به کاهش سطح تولید نفت آمریکا، با کاهش ذخیره‌سازی‌ها روبه‌رو خواهیم بود. EIA همچنین برآورد کرده است که سطح ذخیره‌سازی نفتی جهان در پایان سال 2014 به بیش از 74/2 میلیارد بشکه رسیده باشد که معادل 58 روز مصرف نفت جهانی است. برآورد می‌شود در سال جاری حجم موجودی نفت به 83/2 میلیارد بشکه افزایش یابد.

  قیمت نفت به روایت اداره اطلاعات انرژی
این مرکز در تازه‌ترین گزارش خود از تحولات بازار نفت با اشاره به اینکه عوامل بنیادی در این بازار تغییر محسوسی نداشته و همچنان تولید بیش از تقاضا است، قیمت نفت برنت در سال جاری میلادی (2015) را 58 دلار بر بشکه و در سال 2016 حدود 75 دلار در هر بشکه برآورد کرده است. در عین حال به گزارش این سازمان نفت خام آمریکا در این دو سال به ترتیب 3 و 4 دلار کمتر از نفت برنت معامله خواهد شد. این در حالی است که به گزارش EIA، در بازار نفت عدم قطعیت از قیمت‌ها در آینده بر این بازار سایه انداخته، به طوری ‌که در قراردادهای آتی تحویلی در ماه مه‌سال جاری، قیمت نفت بین 33 تا 81 دلار به ازای هر بشکه متغیر است؛ نفت در قراردادهای آتی تحویلی در ماه دسامبر (آخرین ماه میلادی) نیز بین 38 تا 108 دلار معامله شده است؛ این گستردگی دامنه قیمت‌ها در معاملات آتی نشان از اختلاف نظر کارشناسان و فعالان بازار نفت درخصوص تغییر روند قیمت این کالا دارد.

  برآورد تولید نفت در سال 2015
براساس این گزارش، تولید نفت آمریکا با وجود افزایشی بودن در چند ماه آینده، نرخ رشد منفی خواهد داشت؛ بر همین اساس تولید روزانه نفت این کشور که در ماه ژانویه به 2/9 میلیون بشکه رسیده بود، در سال جاری به‌طور میانگین 100هزار بشکه افزایش خواهد داشت و به 3/9 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. در واقع تولید نفت آمریکا روند رو به رشد خود را در نیمه اول سال ادامه خواهد داد و در سه ماهه اول سال 26/9 و در سه‌ماهه دوم 41/9 میلیون بشکه در روز خواهد بود. اما در نیمه دوم سال تولید نفت آمریکا رشد منفی خواهد داشت، به طوری‌که در سه ماهه سوم به 23/9 میلیون بشکه در روز و در سه ماهه دوم با قدری افزایش به 32/9 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. بر همین اساس به نظر می‌رسد تا سه ماهه سوم تاثیر کاهش سرمایه‌گذاری‌ها مشخص نخواهد شد، به عبارتی، تولید نفت آمریکا در 6 ماهه اول سال جاری میلادی تحت تاثیر سرمایه‌گذاری‌های قبلی به روند خود ادامه خواهد داد. هرچند برخی کارشناسان نظری مخالف این دارند و معتقدند که کاهش سرمایه‌گذاری‌ها با سرعتی بیش از برآوردها اتفاق افتاده است و روند تولید نفت آمریکا با سرعت بیشتری کاهشی خواهد شد. در مجموع می‌توان گفت که رشد تولید کشورهای غیر اوپکی تحت تاثیر کاهش تولید آمریکا، آرام‌تر و متعادل‌تر خواهد بود، در واقع این کشورها که در سال 2014 به‌طور میانگین 1/2 میلیون بشکه در روز به تولید خود افزوده‌اند در سال جاری و همچنین سال بعد تنها موفق به افزایش 800 هزار بشکه‌ای تولید خود خواهند شد که نشان از نرخ رشد منفی تولید کشورهای غیراوپکی دارد. اما براساس این گزارش، تولید نفت کشورهای عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (OPEC) نیز نسبت به سال 2015 کاهشی است و از میانگین 1/30 میلیون بشکه در روز در سال گذشته میلادی به 30 میلیون و 50هزار بشکه در سال جاری می‌رسد. این روند کاهشی تا سال 2016 ادامه داشته و تولید نفت اوپک در این سال به 29میلیون و 700 هزار بشکه در روز خواهد رسید. به گزارش EIA، عراق به دلیل درگیری‌های داخلی قابلیت تولید متغیری دارد و می‌تواند همه پیش‌بینی‌ها را تغییر دهد.

  رشد اندک مصرف نفت
اداره اطلاعات انرژی آمریکا رشد مصرف نفت را در سال 2014 میلادی حدود 900 هزار بشکه در روز برآورد کرده و بر این اساس مصرف جهانی به طور میانگین به 1/92 میلیون بشکه در روز رسیده است. براساس این گزارش تقاضای نفت در سال 2015 و 2016 روزانه یک میلیون بشکه رشد خواهد داشت. در این میان به نظر می‌رسد بیشترین رشد تقاضا از سوی کشورهای غیر OECD باشد؛ چراکه برآورد شده که این کشورها در سال جاری میلادی روزانه 800 هزار بشکه و در سال 2016 حدود 1/1 میلیون بشکه بر مصرف‌شان اضافه شود، هرچند که نرخ رشد این کشورها منفی است چراکه رشد تقاضای کشورهای غیر OECD در سال 2014 حدود 2/1 میلیون بشکه در روز برآورد شده است. از طرفی رشد تقاضای چین نیز از روزانه 400 هزار بشکه در سال 2014 به 300 هزار بشکه در سال 2015 کاهش خواهد یافت. از طرفی روسیه با رشد منفی تقاضا رو به رو خواهد شد؛ به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، انتظار می‌رود تقاضای روزانه نفت این کشور به دلیل ضعف اقتصاد آن در ماه‌های اخیر در سال‌های 2015 و 2016 حدود 200 هزار بشکه کاهش یابد. اما در کشورهای OECD نیز با کاهش رشد تقاضا در سال‌های 2015 و 2016 مواجهیم. براساس این گزارش، رشد تقاضای این کشورها در سال 2014 حدود 400 هزار بشکه در روز بوده که این مقدار در سال جاری به 300 هزار و سال بعد به 200 هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت. بیشترین کاهش تقاضای OECD از سوی ژاپن و کشورهای اروپایی اتفاق خواهد افتاد.

منبع:دنیای اقتصاد